# 8 - Zaak 56: Een Frans Hals, Twee Lachende Jongens, Drie keer gestolen
Zaak 56: Een Frans Hals, Twee Lachende Jongens, Drie keer gestolen
Of het nu groot of klein is, anoniem of niet, eenmalig of maandelijks, elke bijdrage helpt ons om dit fascinerende verhaal voort te zetten en meer verborgen verhalen aan het licht te brengen:
https://fooienpod.com/kunstmaffia
Zeer veel dank mochten jullie iets voor onze podcast over hebben!
Alright, folks, buckle up because today we’re diving into the wild world of art heists with a twist that’ll leave you chuckling and gasping. Our main gig today? The infamous “Two Laughing Boys” by Frans Hals—yup, that same masterpiece has been swiped not once, not twice, but three times! We’re talking about a tale that stretches from the late '80s to the present, where these cheeky chaps have become the poster boys for art theft drama. You’ll hear about the shenanigans of a guy in a ski mask who broke in and held a couple hostage just to snag those paintings—talk about a paint job gone wrong! And as we navigate through these theatrical escapades, we’ll also sprinkle in some fun facts about Hals and why his work still cracks us up four centuries later. So grab your snacks, sit back, and let’s unravel this artful comedy of errors together!
Get ready for a rollercoaster of a podcast episode that’ll have you laughing, gasping, and maybe even a little bit outraged. We're diving deep into the wild saga of 'De Twee Lachende Jongens', a masterpiece by Frans Hals that just can’t seem to stay put! Over the years, this cheeky painting has been swiped from the Hofje van Mevrouw van Aarde in Leerdam three times, and let me tell you, the stories behind each theft are juicier than a ripe Dutch cheese! We start with a thrilling recounting of the very first heist in 1988, where a masked bandit, armed and ready, decides that art should be free—his way! The audacity! And if you think that was the end of it, think again. Fast forward to 2011, and our beloved boys are off on another escapade, and then again in 2020! It’s like they’re the most wanted criminals in the art world, and we’re here for the drama!
But what makes this episode truly fascinating is how we weave in the rich history of Frans Hals. He was no ordinary painter; he’s part of the elite club of Dutch masters who defined an entire era. We get into the nitty-gritty of his life, his style, and how his art reflects the jovial spirit of his time. It’s not just about the thefts—oh no! We’re exploring the broader implications of art theft on culture and heritage, asking tough questions about how we protect our treasures when even the most secure museums aren’t safe. And let’s not forget the humor—because if you can’t laugh about a little art theft, what’s the point? With a mix of humor, insightful commentary, and a dash of crime drama, this episode will keep you on the edge of your seat. Who knew art could be this exciting? So sit back, relax, and let’s unravel the tale of those two laughing boys who just can’t stop getting into trouble.
Takeaways:
- In deze aflevering bespreken we de drie verschillende diefstallen van het schilderij 'De Twee Lachende Jongens' van Frans Hals, dat een waar kunstmaffia-drama is.
- Frans Hals, geboren in Antwerpen maar opgegroeid in Haarlem, wordt vaak vergeten in de schaduw van Vermeer en Rembrandt, maar zijn kunst blijft onvergetelijk.
- De gestolen schilderijen gingen voor miljoenen over de toonbank, maar de complicaties van verzekering en losgeld maken het een complexe zaak.
- De kunstwereld heeft een schimmige kant, waar criminelen zoals Klaas Bruinsma zelfs als culturele beschermers worden gezien, hoe bizar is dat?
- De terugkeer van de schilderijen na jaren van onduidelijkheid laat ons vragen over hoe vaak dit eigenlijk voorkomt in de kunstwereld en waarom.
- De huidige ontwikkelingen rondom de diefstal van 'De Twee Lachende Jongens' maken het verhaal nog spannender, met nieuwe verdachte connecties in de onderwereld.
Companies mentioned in this episode:
- Hofje van Mevrouw van Aarde Ter Leerdam
- Frans Hals
- Rijksmuseum
- Vincent van Gogh
- Van Gogh Museum
- Actueel
- Jacob van Ruisdael
- Niels M.
- Arthur Brand
Transcript
De twee lachende jongens.
Speaker A:Dit is Kunstmafia, een podcast over roof, vervalsing en zwendel in de internationale kunst- en antiekwereld met Rick Bouwman en Robert Tettero.
Speaker A:Deze keer zaak 56.
Speaker A:Eén Frans hals, twee lachende jongens, drie keer gestolen.
Speaker B:Ja, ik weet wel dat een aantal schilderijen twee keer gestolen is.
Speaker B:Eerder dit seizoen in zaak 50 en 51 werd vanuit het eerste Rusbroughaus een Vermeer, een Goya en nog een handvol meesterwerken gestolen.
Speaker B: Eerst in: Speaker A:Terugluisteren, dat zijn leuke afleveringen.
Speaker B:Dat zijn hele bijzondere afleveringen.
Speaker B: incent van Gogh werd zowel in: Speaker A:En ook die twee hebben we opgenomen inmiddels.
Speaker B:Maar voor we verder gaan.
Speaker B:Frans Hals is nog niet voorgekomen als een slachtoffer van kunstmafia.
Speaker B:Wie was Frans Hals eigenlijk?
Speaker A:Ja, Frans Hals was een van de bekendste schilders van de Gouden Eeuw.
Speaker A:Hij werd geboren in Antwerpen, maar vanaf zijn tweede of zo bracht hij vrijwel zijn hele leven door in Haarlem.
Speaker A:Samen met Johannes Vermeer en Rembrandt behoort hij tot de grote drie van de zeventiende eeuw.
Speaker A:Vorig jaar was er een tentoonstelling van zijn werk in het Rijksmuseum en ik werd daar vrolijk van.
Speaker A:Ik ben er heen geweest en Frans Hals laat zien dat er ook gelachen werd in de Gouden Eeuw.
Speaker A:De Twee Lachende Jongens is daar een goed voorbeeld van.
Speaker A:Drinkenbroers met een bierkruik in de hand die wel een spannend avontuur niet uit de weg gaan.
Speaker B: ns vond plaats dus in oktober: Speaker B:Een gewapende man met een bivakmuts brak een raam open in het Hofje van Aarden in Leerdam.
Speaker B:De inbreker gijzelde de vrouw des huizes.
Speaker B:Hij dwong haar man, de huismeester, om de deur van het museum te openen en het alarmsysteem uit te schakelen.
Speaker B:Van de 25 schilderijen koos hij de duurste.
Speaker B:De twee lachende jongens van Frans Als en Bosgezicht met Bloeiende Vlier van Jacob van Ruisdal.
Speaker A:Zij er nou vloeiend bier?
Speaker B:Bloeiende Vlier, dat was het juiste van Jacob van Ruisdael.
Speaker B:Ook een 17e-eeuwse schilder.
Speaker B:De kunstdief knevelde de huismeester en zijn vrouw en verdween met een vluchtauto in de nacht.
Speaker A:Kijk aan.
Speaker A:Ja, de directie zei helemaal niets over de waarde van de doeken.
Speaker A:Dat snap ik, want als ze een losgeldijs krijgen, dan schiet je de beer voordat je de huid verkocht hebt.
Speaker A:Is dat goed, Rick?
Speaker A:Nee, ik geloof het niet.
Speaker A: hatte het Hals Schilderij uit: Speaker A:Het was de achtste kunstroof in Nederland dat jaar.
Speaker A:Rick, die moeten we allemaal nog opnemen.
Speaker A:Een treurig record dat de kwetsbaarheid van Nederlandse musea pijnlijk blootlegde.
Speaker A:Het onderzoek raakte al snel op doodspoor.
Speaker A:Een beloning werd uitgeloofd via de landelijke dagbladen, maar dat leverde geen bruikbare tips op.
Speaker A:Na enkele maanden zaten er nog maar drie politiemensen op de zaak.
Speaker B:Maar dan toch na bijna drie jaar.
Speaker B: september: Speaker B:Onbeschadigd.
Speaker B:De politie was terughoudend met details, maar bevestigde dat er geen aanlamingen waren verricht.
Speaker B:Ja, dat betekende dat er een deal was gesloten.
Speaker B:Later bleek dat de verzekeringsmaatschappij 500.000 gulden betaald had.
Speaker B:Dat maakte museumdirecteuren en kunstexperts echt woedend.
Speaker B:Want als dat de nieuwe methode van de politie was om nationaal erfgoed terug te krijgen, konden zij nog veel meer kunstroven verwachten.
Speaker A:Ja, en het waren er al acht.
Speaker A: september: Speaker A:Ken je hem nog, Actueel?
Speaker B:Zeker.
Speaker A:Het is weg, hè?
Speaker A:Een twee pagina's grote advertentie met de tekst.
Speaker A:De laatste wens van een piraat is vervuld.
Speaker A:Leerdam, dacht je dat ik niet wist hoe belangrijk ze voor jullie waren?
Speaker A:Arigato!
Speaker A:Klaas Bruinsma.
Speaker A:Dit sloeg in als een bom.
Speaker A:Bruinsma stond bekend als de toenmalige godvader van de Nederlandse misdaad.
Speaker A:Hij was eerder dat jaar geliquideerd voor het Hilton Hotel in Amsterdam.
Speaker A:Dit was dus een bevestiging dat criminelen cultureel erfgoed gebruikten als ruilmiddel voor strafvermindering.
Speaker A:Peter R.
Speaker A:de Vries, toen de tijd hoofdredacteur bij Actuel, meldde dat de advertentie al dagen voor de terugkeer van de schilderijen was aangeboden aan de redactie.
Speaker A:Dus ze lagen bij Klaas, de dominee.
Speaker B:Ja, en later bleek dat een voormalige bodyguard van Bruinsma de advertentie had geplaatst en waarschijnlijk ook het losgat had geïnd van de schilderijen.
Speaker B:Volgens Peter R.
Speaker B:de Vries zou Bruinsma hem ooit hebben toevertrouwd, niet te willen dat Nederlandse kunst vernietigd of verkwanseld zou worden.
Speaker B:Mooi, zo'n artistiek geweten van een levensgevaarlijke crimineel.
Speaker B:Een jaar na de terugkeer van de twee schilderijen volgde een doorbraak in de zaak.
Speaker B:De chauffeur van de vluchthauto kreeg spijt en sprak met justitie.
Speaker A:En dat leidde tot de aanhouding van de daders van de kunstdroof.
Speaker A:Een ex-vriendin van een van de verdachten bleek kroongetuig in de zaak.
Speaker A:Ze beweerde hoogst persoonlijk in Leerdam op de uitkijk te hebben gestaan tijdens de kunstgrof nadat ze samen het hofje geruime tijd in de gaten hadden gehouden.
Speaker A:De dader zou 250.000 gulden krijgen voor het in opdracht stelen van de Frans Hals en de Van Ruysdael.
Speaker A:Het gerechtshof veroordeelde de hoofdverdachte tot de 16 jaar gevangenisstraf.
Speaker A: het Noord-Brabants Museum in: Speaker B:Maar de lachende jongens hingen niet lang aan de muur.
Speaker B: mei: Speaker B:De werken van Frans Hals en Jacob van Ruisdael waren opnieuw gestolen.
Speaker A:Dat is toch ook wel wat.
Speaker B:Heel bijzonder allemaal.
Speaker B:De politie onderzocht het plaatsdelict.
Speaker B:De lijst van het Hals schilderij werd in de struiken teruggevonden.
Speaker B:Dieven ontdoen zich vaker van de loodzware lijsten.
Speaker B:Dat is beter dan de onwetende criminelen die de doeken uit de lijst snijden.
Speaker B:waardoor vaak onherstelbare schade ontstaat.
Speaker A:Ja, je hebt slimme dieven en je hebt niet zo slimme dieven, want dat is natuurlijk ook geen waarde meer als je dat doet.
Speaker A:Maar goed, al snel werd de directie benaderd door een onbekende die een herstelvergoeding eiste, die een stuk lager was dan de verzekerde waarde.
Speaker A:Kijk, en dan doorkruisen de belangen van alle partijen elkaar.
Speaker A:De verzekeringsmaatschappij wil wel een los geld betalen als deze stukken minder is dan de volledige uitkering.
Speaker A:Het museum wil zo snel mogelijk haar kunstwerken onbeschadigd terug hebben.
Speaker A:En de politie wil de daders zo snel mogelijk oppakken.
Speaker A:En dat zou de verzekeringsmaatschappij natuurlijk ook wel weer fijn vinden, want dan kost ze helemaal niks.
Speaker A:En de criminelen zelf, die willen zoveel mogelijk geld afpersen en tegelijkertijd buiten de deuren van de gevangenis blijven.
Speaker B:Dus op deze bewegende scheidslijn moeten ze allemaal manoeuvreren en belang afwegen, om tot een schappelijke overeenkomst te komen.
Speaker B:En dat duurde vijf maanden.
Speaker B:De tijdelijk eigenaren van de schilderijen onderhandelden over de hoogte van het losgeld en de voorwaarden van de uitruil.
Speaker B:En dat lukte ze.
Speaker B:Als de daders heimelijk vertegenwoordigers van de verzekeringsmaatschappij ontmoeten, kunnen ze zich maar korte tijd rijk rekenen.
Speaker B:Het blijken namelijk een de kofferagenten te zijn.
Speaker B:De politie arresteert vier mannen.
Speaker B:De schilderijen hadden ze bij zich, dus die hangen snel weer veilig binnen de ontmuring van het hofje van mevrouw van Arden.
Speaker B:Nou ja, veilig?
Speaker A: augustus: Speaker A:Ze mogen daar die beveiliging ook wel een beetje opkrikken inmiddels.
Speaker B:In ieder geval die camera's.
Speaker A:Beveiligingcamera's legden wel vast hoe twee mannen op een scooter aankomen bij het museum in Leerdam.
Speaker A:Ze forceren de deuren, gaan naar binnen en staan enkele minuten later weer buiten.
Speaker A:Beelden tonen hoe de dieven op hun scooter vluchten met de lachende jongens achterop op weg naar nieuwe avonturen.
Speaker A:Ze hebben inmiddels een geschatte waarde van 15 miljoen euro.
Speaker A:De politie vindt in de museumtuin een spanband die de dieven hebben gebruikt met DNA sporen.
Speaker B:Maar dan komt er wel door dat deze diefstal niet op zichzelf stond.
Speaker B:Vijf maanden eerder was uit het Singer Museum in Laren de lententuin van Vincent van Gogh ontvreemd.
Speaker B:De werkwijze was vrijwel gelijk.
Speaker B:Bij de inbraken de deur werd geforceerd door twee mannen die met de buiten op een scooter wegbrommen.
Speaker B: hun onderzoek, want in april: Speaker B:Zijn DNA stemde overeen met het spanband van het museum in Leerdam, maar werd ook aangetroffen op de lijst van het Van Gogh Schilderij.
Speaker A:Een professionele kunstdier dus.
Speaker A:Niels M.
Speaker A:bleek geen onbekende voor justitie.
Speaker A: In: Speaker A:Zijn strafblad ging echter nog veel verder terug.
Speaker A:De officier van justitie sprak van een onverbeterlijke crimineel.
Speaker A:En Niels deed, zoals alle professionele kunstdieven, het zwijgen toe.
Speaker A:Zodat niet alleen de schuilplaats van de tweede dader onbekend bleef, maar ook die van de vermiste schilderijen.
Speaker A:Het Openbaar Ministerie eist het maximum van acht jaar gevangenisstraf tegen hem en, zoals zo vaak gebeurt, diefgevangen buitenspoorloos.
Speaker B: Brand opgespoord in september: Speaker B:Maar van de lachende jongens ontbreekt al jaren elk spoor.
Speaker B:Tot begin mei van dit jaar in het nieuws kwam dat een 38-jarige Belg genaamd Floor B.
Speaker B:het schilderijen alle enige tijd in handen zou hebben.
Speaker B:Even kort, hij is een van de grootste drugsbaronnen van België en wordt zelfs vergeleken, ook in zijn voorkomen, met Klaas Bruinsma.
Speaker B:Allebei met de bijnaam De Lange.
Speaker A:Zullen wel flinke kerels zijn, denk ik.
Speaker A:Zijn connectie met de kunsteroof kwam aan het licht via onderschepte chatberichten die al weken na de diefstal van het Frans Hals schilderij rondgingen.
Speaker A:Hierin schreef hij, ik kocht pas een Frans Hals, twee lachende jongens en heb duur betaald broer.
Speaker A:Ze vroegen 7,50 en ik heb het op 5,50 afgekaart broer.
Speaker A:Dat is wel heel duidelijke taal.
Speaker A:In de verdere chats blijkt dat hij zelf niet verwacht vrij te komen in ruil tegen het kunstwerk, maar hij probeert het wel in te zetten voor zijn vrouw, die ook vastzit.
Speaker B:Via zijn Nederlandse advocaat ontkent Floor B overigens alles.
Speaker B:Hij was niet de afzender van de berichten en hij weet niets van het gestolen kunstwerk.
Speaker B:Dus wat denk je?
Speaker B:Zal de Frans Hals nog terugkeren in het museum van mevrouw van Arden?
Speaker A:Ja, ik denk het wel.
Speaker A:De lachende jongens overleven dit al 400 jaar.
Speaker A:Dus die overleven ons ook wel, Rick.
Speaker A:En wie het laatst lacht, lacht het best.
Speaker C:Luister jij graag naar Kunstmafia en wil je Rick en Robert ondersteunen?
Speaker C:Ga dan, als je wat kan missen, naar vooiepotmetanday.com slash kunstmafia.
Speaker C:En geef daar een digitale vooi.
Speaker C:Dus vooiepot.com slash kunstmafia.
