# 1 - Zaak 49: Okkie Durham en de Van Gogh Roof 2002 - Start van seizoen 5
Zaak 49: Okkie Durham en de Van Gogh Roof 2002 - Start van seizoen 5
Of het nu groot of klein is, anoniem of niet, eenmalig of maandelijks, elke bijdrage helpt ons om dit fascinerende verhaal voort te zetten en meer verborgen verhalen aan het licht te brengen:
https://fooienpod.com/kunstmaffia
Zeer veel dank mochten jullie iets voor onze podcast over hebben! Wij maken momenteel geen gebruik van adverteerders! Mocht u een interessante adverteerder weten, laat het ons graag horen!
The primary focus of this podcast episode is the audacious theft of two Van Gogh paintings from the Van Gogh Museum in Amsterdam, which occurred on the night of December 7, 2002. In a meticulously orchestrated heist, two men utilized a ladder to gain access, breaking a window with a sledgehammer and absconding with the priceless artworks while evading immediate capture. The episode delves into the intricacies of this crime, exploring the background of the perpetrators and the subsequent investigation by law enforcement. We discuss the criminal methodologies employed, including the use of anonymity and strategic planning, as well as the challenges faced by authorities in tracing the stolen masterpieces. Ultimately, this episode not only recounts the events surrounding the art theft but also examines the broader implications for the international art and antiquities market.
The episode culminates in a poignant reflection on the broader ramifications of the Van Gogh theft, situating it within the context of international art crime. The hosts engage in a thoughtful discourse surrounding the eventual recovery of the stolen paintings and the legal ramifications faced by the perpetrators. Through a thorough examination of Okkie Durham's life post-heist, including his attempts at rehabilitation and the consequences of his criminal past, the episode invites listeners to ponder the moral complexities surrounding art theft and its repercussions. The discussion extends to the role of the art market in facilitating or hindering the recovery of stolen works, highlighting the ethical dilemmas faced by collectors and institutions. Ultimately, the podcast serves as a compelling narrative that not only recounts a thrilling heist but also challenges listeners to consider the intricate relationship between art, crime, and redemption.
Takeaways:
- In the realm of art theft, the audacity exhibited by criminals is astonishing and deeply unsettling.
- The Van Gogh Museum has significantly improved its security measures since past heists, making it a formidable challenge for thieves.
- The intersection of art crime and organized crime reflects a complex landscape where cultural heritage is at risk.
- The eventual recovery of the stolen Van Gogh paintings underscores the intricate dynamics of law enforcement and criminal networks.
Transcript
Nee, het zijn glazen rammers. Want even later breken ze met een sloophamer een gat in een van de ramen op de eerste verdieping.
Van binnenuit kijkt een gealarmeerde bewaakster de inbreker recht in de ogen. Maar ze maakt zich volgens protocol uit de voeten en belt de politie.
De overvaller klautert naar binnen, trekt twee schilderijen van de muur en verdwijnt met zijn handlangen in de nacht. Dit is Kunstmafia, een podcast over roofvervalsing en diefstal... in de internationale kunst- en antiekwereld... met Rick Bouwman en Robert Tetteroo.
Deze keer zaak 49. Hockey Deurham en de Van Gogh-roof.
Speaker B:Ja, dat is lekker, Robert. We kunnen weer beginnen. Seizoen 5 alweer. En dan wil ik toch even refereren aan deze Van Gogh-zaak. Want dit is zaak 49. Maar weet jij dan zaak 2?
Zo lang geleden alweer. Toen hadden we ook een Van Gogh-grof.
Speaker A:Het voelt voor mij ook als 10 jaar geleden.
Speaker B:Dat klopt dan wel weer. Ja, precies. Dat was ergens in 92. Speelde zich dat af, hè?
Speaker A:Ja, die overvielen ook. Maar dat was een inside job. Dus er zat iemand verscholen in het museum. En zij namen er twintig mee.
Speaker B:Maar dat ging niet helemaal.
Speaker A:Kwamen niet zo ver. Nou, laat dat de luisteraars die dat willen weten maar even terugluisteren. Rick, ik heb nog wat. We hebben natuurlijk even een korte pauze gehad.
Zo lang was het niet, maar het was meer dan een maand. En dan luisteren we altijd en hebben we het altijd even over. Heb je dit gehoord? Heb je dat gehoord? Goeie podcast. Nou, ik heb er eentje.
De wielrenners van Voskuil.
Speaker B:Hoe heet dat? De wielrenners van Voskuil. Alleen al de naam van deze titel. Ja, dat doet mij natuurlijk al vragen naar meer.
Speaker A:Jij bent een groot wielerfan, sportfan, dus dan moet je dit wel doen. Er komen veel namen in voor. Acht afleveringen volgens mij, maar waarom? Nou, het schuurt een beetje tegen onze podcast aan af en toe.
Zo hoorde ik in aflevering vijf een stukje over de nachtwacht, die tijdens de Tweede Wereldoorlog werd weggevoerd en verstopt in Kastricum en in Limburg. En later, helemaal aan het einde, komt ineens een Robert Noordman voorbij. Nou, dat weet jij nog wel.
Speaker B:Robert Noordman van de TEFA vroeger. Ja, met allerlei bijzondere omstandigheden.
Speaker A:Oude kunstzwendelaar was het, bleef te zijn.
Speaker B:Dus die spelen allebei in deze podcastserie?
Speaker A:Het is een soort van een detective en het gaat over een schilderij die een van de twee, nou weet ik niet wie wie is, maar Roy en Wouter. Zij vertellen het verhaal van een schilderij van Voskuil waarop twee wielrenners in een afdaling staan. Wie zijn die twee?
En dat is zeg maar wat ze uitzoeken. En dan komen ze door de oorlog heen, ze komen door de kunstwereld heen en ze komen door de sportwereld heen.
Speaker B:Nou, geweldig. Daar ga ik zeker naar luisteren. Hartstikke leuk.
Speaker A:Tip van deze keer. Misschien doen we dit elke keer wel. Even een tip van een nieuwe goede podcast.
Speaker B:Oké Robert, maar wij gaan dus gewoon verder met Kunstmafia zaak 49. Ja, beginnen we maar gelijk met de politie, want de politie is binnen drie minuten ter plaatse bij de achtergelaten ladder.
Maar dat is voor de goed voorbereide inbrekers geen deel van de vluchtroute. Zo slim waren ze. Als de agenten rondom het museum lopen, zien ze aan de voorzijde een touw bungelen.
Het komt van de vlaggenmast van het dak van het Van Gogh museum. En helemaal onderin, dus op de grond, ligt een petje, of zelfs twee. Waarschijnlijk van de inbrekers.
Ze laten liggen voor de forensisch expert, althans de politie laat het daar liggen.
Als het onderzoek in volle gang is en de media verslag doet van een kunstroof in het Van Gogh museum, zijn de daders natuurlijk al lang en breed uit beeld. Journalisten verdringen zich rond het museum om een glimp van de gebeurtenissen op te vangen of getuigen te spreken.
Speaker A:Ja en dat doet natuurlijk de journalistiek ook, want die staat daar ook al te wachten en daar spreekt een buurvrouw en die zag van haar keukenraam twee gemaskerde mannen met een tas over het dak rennen. Dat heb je daar, die huizen staan zo dichtbij. Voorbijgangers menen te weten dat de ladders daar al dagenlang tegen de muur stonden.
et er net over gehad, die van:Misschien wel het best beveiligde museum van Nederland. Op de beganengrond zijn alle ramen van gepanserd glas en ondoordringbaar. Maar de bovenverdieping heeft slechts inbraakvertragend glas.
Een klasse minder dus. De politie stuurt de PET naar het lab om te laten onderzoeken op DNA-spoor. En? Die vinden ze.
Speaker B:Ja, en dat DNA-spoor leidt ze dus naar Ockie Durham. Een professionele inbreker die al jarenlang bekend is bij de politie.
Dat is natuurlijk fijn om te weten, maar het is onvoldoende bewijs om hem op te pakken. Een goede advocaat kan zeggen dat Okkie, zoals hij bekend staat, die pet verloren heeft toen hij daar toevallig voorbij wandelde.
Maar de recherche staat in ieder geval niet geheel met lege handen. Er is een verdachte in beeld en observeren kan natuurlijk geen kwaad dan. De politie vermoedt dat de schilderijen in opdracht zijn gestolen.
Ze plaatsen een tap op zijn telefoon en luisteren hem af. Maar eerst eigenlijk, wie is nou eigenlijk die okkie?
Speaker A:Ja, dat is een geboren inbreker. Voor hij aan de klus in het Van Gogh museum begint, heeft hij al een lange lijst van diefstallen, inbraken en bankroven op zijn naam staan.
Hij heeft zeg maar de gave om in één oogopslag te zien waar het makkelijk is om naar binnen te komen zonder een sleutel. De zwakke plek van het museum zijn de ramen op de bovenverdieping. Dat ziet hij in het voorbijgaan.
En als hij het museum rondom verkent, maar ook van binnen als bezoeker met een kaartje, kan hij bevestigen dat de ramen boven het duns zijn. Hij vraagt een kamerad, Henk B., om hem te helpen met deze kraak. De heist gaat zo in zijn werk.
Speaker B:Ja maar dan, sinds DNA een wettige opsporingsmethode is geworden, is de bekende Okkie extra op z'n hoede. Hij gebruikt vaseline om z'n wenkbrauwen in te smeren en draagt nieuwe handschoenen die hij met ammoniak behandelt, zodat de DNA niet te creëren is.
Op de avond van de overval stelen de twee een ladder bij een school en het kost ze een paar uur om ongezien bij het museum te komen. Ze weten hoe verdacht het eruit ziet en dus moeten ze steeds onopvallend ergens even halt houden.
Het is Okkie die een gat in het raam slaat en naar binnen sluipt. Terwijl Henk de vluchtroute in orde maakt. In eerste instantie wilde Occi de wereldberoemde en onbetaalbare aardappeletens en zonnebloemen meenemen.
Ja, maakte dan toch maar twee goeie meenemen.
Speaker A:Die wil iedereen wel aan zijn muur hebben hangen.
Speaker B:Precies. Maar het inbraakvertragend glas deed zijn werk. En het gat was te klein voor deze grotere schilderijen.
Speaker A:En dus had Occi een plan B klaar liggen. Twee kleinere schilderijen van de muur te halen als dat nodig was. En dat gebeurt ook. Twee vroege werken van Van Gogh gaan mee als buit.
Het uitgaan van de hervormde kerk ten Neunen en het zeegezicht bij Scheveningen. Via een scanner volgt Okkie de communicatie van de politie. Die zijn binnen een paar minuten te plaatsen en gaan als eerste bij de ladder kijken.
Daar had hij rekening mee gehouden. Met de schilderijen in een tas volgt hij zijn kamerad en laat hij zich via haar touw aan de voorkant van het museum naar beneden glijden.
Hij gaat als een raket, omdat ze vergeten zijn knopen in de touw te leggen. Daardoor maakt hij een onverwachte klapper, waarbij hij zijn pet verliest. Met een gestolen vluchtauto maken ze dat ze wegkomen.
En als ze wegrijden, dan zien ze natuurlijk van alle kanten de politiewagens naar het museum snellen.
Speaker B:Okkie verstopt de schilderijen in zijn woning in Amsterdam. Hij haalt de schilderijen uit de lijsten en verwijdert het glas. Daarbij komt overigens een stuk verf los.
Maar hij spoelde door de wc om te zorgen dat er geen snipperbewijs achter blijft. Nu laat hij de schilderijen een tijdje liggen tot het nieuws van de voorpagina's verdwenen is.
Over de telefoon zegt hij wijzelijk niets dat hem kan belasten in het geval dat hij afgeluisterd zou worden. Business as usual. Okkie had geen connecties in de kunstwereld, maar des te meer in de onderwereld.
Hij was al vanaf het begin van plan geweest om de Van Goghs aan een crimineel te verkopen. Hij woonde trouwens ooit in dezelfde straat naast een bekende Amsterdamse drugscrimineel, Kees Houtman.
Speaker A: erkelijk verhaal de ronde. In:Houtman, die voor moest komen, maakte naar verluid een geheime deal met justitie om een hoger beroep tegen hem in te trekken. In ruil daarvoor zou hij de drie vermisse schilderijen bij hen af laten leveren.
Hoe hij aan die Van Goghs gekomen was, dat wist niemand, maar het lukt, ze happen toe. Als de schilderijen op het kantoor van de procureur-generaal zijn afgeleverd, is Houtman een vrij man. En er wordt nooit iets op papier gezet.
Okkie meent dat de criminelen best om deze reden graag kostbare schilderijen willen kopen mochten ze onverhoopt een keer tegen de land lopen. Dan kunnen ze hun advocaat laten onderhandelen voor strafvermindering.
Speaker B:Ja, en dus benadert Okkie, die bekend is met de pennozen van Amsterdam, de beruchte Heineken-ontvoerder en crimineel Cor van Hout. Hij vraagt hem of hij interesse heeft in de twee schilderijen, waarop Cor van Oud antwoordt. Oh, was jij dat? Hoe grappig is dat?
Ja, dat is heel grappig. Veel hoeft Okkie dus niet uit te leggen, want de media-aandacht over de kunstdroof doet dus al zijn werk.
Het Van Gogh Museum looft 100.000 euro uit voor de gouden tip. en het Art Crime Team van de FBI schat de waarde van de twee meesterwerken op 30 miljoen euro. Wow.
Speaker A:Dat waren nog niet eens de belangrijkste werken.
Speaker B:Nee, precies. Maar goed, Cor van Hout vindt het een prima plan en een goede investering voor zijn toekomst.
De kans dat hij ooit nog in de klins zal raken met justitie is ook niet geheel denkbeeldig. Ze spreken hun prijs af en Okkie zal de schilderijen de volgende dag brengen.
Speaker A:Ja, en die toekomst zat er helaas niet in voor onze koor. Vlak voordat Okkie met de twee doeken op pad gaat, leest hij op teletext dat Orvenhout geliquideerd is. Hoe is dat mogelijk?
Hij is het zoveelste slachtoffer in de drugsoorlog die gaande is binnen de zogenoemde Hollandse netwerken. Een periode voor de mokromafia, zeg maar. En zo blijft hij met de schilderijen zitten en dus moet hij een nieuwe klant vinden.
Hij vraagt het ook maar eens aan zijn partner in kruim, Henk B. Die kent ook nog iemand die misschien geïnteresseerd is. Op party-eiland Ibiza heeft hij een paar keer een Italiaanse crimineel ontmoet.
Maar, zo ontdekt Okkie, die blijkt gewoon in Amsterdam te wonen. Daar runt de Italiaan al een aantal jaren een koffieshop.
Speaker B:Ze spreken af via de telefoon en dat pikt de politie op, die nog steeds afluistert. Occhi spreekt af met ene Pinocchio, die in een Italiaanse tongval het volgende zegt. Je weet wel wat en je weet wel waar, zegt deze Italiaan.
De politie heeft echter geen idee wat er met wat en waar bedoeld wordt, maar ze vermoedt dat het over de schilderijen gaat. Ze observeren Okkie en Henk in hun doen en laten, maar een mogelijke deal zien ze uiteindelijk niet.
Wel merken ze wanneer het ongeveer gebeurd moet zijn, want de twee kunstdieven leven ineens op zeer grote voet. Ze kopen dure kleding, horloges en flitsende wagens.
Speaker A:Klinkende munt geïncasseerd waarschijnlijk. Maar goed, dan krijgt de politie een bruikbare tip van een politieinformant.
En het is tijd om alle bewijslast bij elkaar te leggen om te zien of ze Okkie en Henk kunnen vervolgen. Ze denken van wel. Het arrestatieteam rukt uit, maar het loopt allemaal heel anders dan verwacht.
Als ze de woning van Okkie binnen willen dringen, blijkt hij de voordeur gebarricadeerd te hebben. Via het balkon klimt hij, lenig als hij is, met halsbrekende toeren het dak op. En dat zijn een paar verdiepingen. Is dit de Spiderman van Amsterdam?
De politie doorzoekt de aanpalende woningen, maar Okkie daalt ergens aan de buitenzijde razendsnel van de flat af en ontsnapt zo aan de speciale politieeenheid.
Speaker B:Ja, en nog dezelfde avond is hij al in België en vliegt hij vandaar naar Spanje. Op de vlucht dus. In Barcelona duikt hij onder in een hotel.
Occi beweert zelfs daar uiteindelijk nog een tijdje ingewoond te hebben bij een gastvrije Patrick Kluivert, die hij kende uit zijn sportjeugd. Kluivert reageert wijzelijk nooit officieel op dit verhaal. Maar voor Occi valt het doek om een slechte dag en de Spaanse politie arresteert hem.
Na jaren verschijnt hij dan toch in de beklaagde bank. De twee, Okkie en Henk, blijven hardnekkig elke betrokkenheid bij de Kunsthof ontkennen.
Ze beweren dat de echte daders opzettelijk de petten met DNA hebben achtergelaten om hen erin te luizen.
Speaker A: maar lukken, zo'n verhaal. In:Beide verdachten gaan in hoger beroep en daar boeken ze een succesje, want de opgelegde straffen worden verlaagd. En dat zelfs zonder een gestolen Van Gogh om een deal te sluiten.
Wel vervelend is dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, die eigenaar is van de schilderijen, een claim neerlegt op de twee inbrekers. Okkie moet 3,5 ton schadevergoeding betalen wegens het verlies van de schilderijen, want die zijn verdwenen in onbekende handen.
En de omerta schrijft voor niets los te laten. Okkie zegt niks. Daarnaast is hij tot bezinning gekomen en besluit hij het dievenpad te verlaten om normaal leven te leiden.
Speaker B: stal, van Vincent Verweij uit:Hij heeft dan al tien jaar lang maandelijks geld afgedragen, maar nu kan hij het echt niet meer betalen. Hij bedenkt een plan.
Als hij de schilderijen terug kan halen van Pinocchio, de Italiaan, en terug kan geven aan het museum, dan zou hij op een legale manier zijn schuld kunnen inlossen. Die is namelijk gebaseerd op het verlies van deze twee schilderijen. Maar Pinocchio is niet zomaar een boef.
Deze Italiaanse crimineel heeft zich intussen in de tussenliggende jaren ontpopt tot een kopstuk van de Napolitaanse Camora.
Speaker A:Wauw.
Speaker B:Dat is niet zomaar wat. Pinocchio is niemand minder dan Raffaele Imperiale. Eén van de grootste drugsbazen van Europa.
Speaker A:Ja, maar hoe wil Occi dit voor elkaar krijgen? Wel, hij kent nog een oude bekende van de Amsterdamse pennozen.
die ver buiten het bereik van de Nederlandse justitie woont in Libanon en de golf van liquidaties heeft overleefd. Dat is Minka alias de Denker.
Hij speelde een hoofdrol in de IRT affaire en werkte samen met klinkende kopstukken als Stanley Hillis, Jan Vemer en Willem Hollede. Minka is op dat moment net vrijgekomen uit de gevangenis van Beirut. En hij is bereid om als tussenpersoon op te treden tussen Ocky en Raffaëlle.
Die inmiddels in Dubai woont. Oeh, twee oude vrienden. Mooi toch? Mink doet voor de camera een boude uitspraak. Hij weet zeker dat er schilderijen er nog zijn.
Hij heeft ze zelfs een keer gezien. En hij geeft ook stellig aan dat deze zaak binnen een paar maanden opgelost is.
Speaker B: eld. Blijkbaar heeft Okkie in:Ze overleggen, fluisterend voor de camera van Vewij in deze documentaire, over hoeveel die toen ook alweer moest kosten. Het verhaal leidt tot een bizarre ontknoping.
In Naples laat de politie weten dat ze aanwijzingen hebben dat de Camorra de twee schilderijen in bezit zou hebben. De Italiaanse justitie zou zelfs een deal in de maak hebben met Raffaele Imperiale.
Zijn straf zou van 20 jaar naar 12 jaar gaan als hij naar Italië terugkeerde en de twee schilderijen zou afstaan. Het is weer zover.
Speaker A:Ja, maar ja, ga je uit je mooie vrijheid in Dubai, ik ken die plek, terug naar Italië om 12 jaar te zitten? Nee, Imperiale blijft ondergedoken in Dubai, wat geen uitleveringsverdrag heeft met Italië.
Als zijn organisatie door een grote actie van de Italiaanse Carabinieri wordt opgerold, vindt de politie ook de twee van Goghs terug. Nou, je weet niet waar. Om precies te zijn, in het keukenkastje in de villa van zijn ouders in Napels.
september:Maar ja, dat moet hij eerst nog wel met een advocaat moeten regelen.
Speaker B: nd bekend als hij in augustus: Speaker A:Die kennen we allemaal.
Speaker B:Volgens de Amerikaanse drugseenheid vormde imperialen samen met Ridouan Té en een Ierse en een Turkse supermafia een drugskartel dat een monopolie had op de Peruaanse cocaïnehandel en een derde van de drugshandel in Europa controleerde.
Speaker A:Ik zou deze zin graag in de nationaal diktee willen hebben. Rekende hem helemaal goed. Dit karteel had bijeenkomsten in het Burj Al Arab Hotel, dat zeil, zeven sterren geven ze het, in Dubai.
In december:Het zou criminelen alleen maar uitnodigen om kunst te blijven stelen om er later, mocht dat nodig zijn, strafvermindering voor te krijgen.
Dat is natuurlijk ook een waarheid, maar ja, Rick zegt nou zelf, als iemand met een nachtwacht op zijn rug er vandoor zou gaan, dan denk ik dat iedereen zegt, laat maar vrij die man. Terug met dat schilderij.
Speaker B:Ja, zo heeft iedereen natuurlijk wel een schilderij in elk land waar we zeker voor zouden gaan. Maar Okkie lijkt een verandering te hebben doorgemaakt na zijn gevangenisstraf en bemiddeling om de schilderijen terug te krijgen.
Hij schrijft zijn boek Meesterdief en hij verkoopt online topkwaliteit petjes met de tekst Don't Lose Your Hat. En dan het met H-A-T en niet met H-E-A-D. Wat hij eigenlijk bedoelt is, hou je kop erbij. Een grappige referentie aan het verlies van zijn eigen pet.
Misschien is het dan ook beter om gewoon zonder pet door het leven te gaan.
Speaker A:Luister jij graag naar Kunstmafia en wil je Rick en Robert ondersteunen?
Speaker B:Ga dan, als je wat kan missen, naar fooiepotmetanday.com slash kunstmaffia.
Speaker A:En geef daar een digitale fooi.
Speaker B:Dus fooiepot.com slash kunstmaffia.
