# 4 - Zaak 42: De Mexicaanse Kunstroof van de Eeuw
Of het nu groot of klein is, anoniem of niet, eenmalig of maandelijks, elke bijdrage helpt ons om dit fascinerende verhaal voort te zetten en meer verborgen verhalen aan het licht te brengen: https://fooienpod.com/kunstmaffia
Zeer veel dank mochten jullie iets voor onze podcast over hebben!
De Mexicaanse kunstroof van de eeuw vond plaats op kerstochtend in 1985, toen zeven vitrines met onschatbare antieke objecten werden leeggeroofd uit het Nationaal Anthropologisch Museum in Mexico-Stad. De diefstal, uitgevoerd door twee studenten, werd pas jaren later opgelost dankzij een onverwachte doorbraak in een drugszaak. De gestolen artefacten, waaronder het iconische masker van de vleermuisgod en andere waardevolle voorwerpen, zijn onmiskenbaar een essentieel onderdeel van het Mexicaanse culturele erfgoed. Ondanks de inzet van tientallen rechercheurs en internationale organisaties, bleef de zaak lange tijd in de vergetelheid totdat een drugsbaron en zijn handlanger cruciale informatie deelden. Dit leidde tot een arrestatie, maar de meeste gestolen stukken blijven tot op de dag van vandaag vermist, wat vragen oproept over de schaduwzijde van deze spectaculaire roof.
Takeaways:
- On Christmas morning in 1985, a major art heist occurred at the National Anthropological Museum in Mexico City.
- The thieves, two veterinary students, meticulously planned the robbery over several months by studying the museum's security protocols.
- The stolen artifacts were of immense cultural value, including items from ancient Mexican civilizations like the Zapotecs.
- Despite a massive investigation involving Interpol, the trail went cold for several years after the theft.
- In 1989, a breakthrough occurred when police intercepted conversations about the stolen artifacts among drug dealers.
- The case highlights the challenges of protecting cultural heritage in the face of organized crime.
#kunstroof, #Mexicaanse kunst, #antiekeobjecten, #kunstvervalsing, #kunstenantiek, #museumdiefstal, #cultureleerfgoed, #drugsbaron, #kunstcriminaliteit, #kunstmafia, #archeologischeschatten, #politieonderzoek, #kunstcollectie, #ChichenItza, #Palenque, #obsidiaanaap, #kunstschatten, #criminelen, #kunsthistorie, #Mexicaansegeschiedenis
Transcript
De nachtshift heeft geen enkele ronde door de zalen gelopen, maar gezamenlijk en gezellig de kerstnacht doorgebracht met een feestmaal en alcohol.
Rick Bouwman:Een alarm hebben ze nooit gehoord.
Rick Bouwman:Vier jaar later doet de Mexicaanse politie een inval in een villa in een dure buitenwijk.
Rick Bouwman:Een nietsvermoedend oude echtpaar wordt van hun bed gelicht.
Rick Bouwman:In een kast vindt de recherche een koffer vol met antieke artefacten.
Rick Bouwman:Hoe komt de buit daar terecht?
Rick Bouwman:En wie was de dader?
Rick Bouwman:Dit is Kunstmafia, een podcast over roof, vervalsing en zwendel in de internationale kunst- en antiekwereld met Rick Bouwman.
Rick Bouwman:En Robert Tetreault.
Rick Bouwman:Deze keer zaak 42.
Rick Bouwman:De Mexicaanse kunstroof van de eeuw.
Robert Tetreault:En volkomen terecht.
Robert Tetreault:De gestolen schatten waren indrukwekkend.
Robert Tetreault:Maskes, halskettingen, armbanden en ringen die ooit toebehoren aan de oudste beschavingen van Mexico.
Robert Tetreault:Veel van de voorwerpen waren afkomstig uit heilige tempels, zoals die van Chichen Itza en Palenque.
Robert Tetreault:Onder de meest waardevolle stukken bevond zich het masker van de vleermuisgod, een iconisch artefact van de sapotechcultuur.
Robert Tetreault:Daarnaast was er de obsedeanmonkey, een aap van zwart obsedean, met een geschatte waarde van, en vergis je niet, 20 miljoen dollar.
Rick Bouwman:En er zal er maar eentje van zijn, denk ik.
Robert Tetreault:Ook de gouden en turquoise ceremoniële schilden, afkomstig uit een koningsgraf, waren onderdeel van de buit.
Robert Tetreault:Deze objecten waren niet alleen onbetaalbaar, maar vertegenwoordigden ook een essentieel onderdeel van het Mexicaans culturele erfgoed.
Rick Bouwman:En de diefstal veroorzaakte grote internationale opschudding.
Rick Bouwman:Hoe kan dat?
Rick Bouwman:De Mexicaanse regering reageerde onmiddellijk door een grootschalig onderzoek te starten.
Rick Bouwman:Meer dan dertig rechercheurs werden ingezet en ook Interpol en douaneautoriteiten werden betrokken bij het onderzoek.
Rick Bouwman:In eerste instantie werden de bewakers en enkele medewerkers van het museum gearresteerd op verdenking van medeplichtigheid.
Rick Bouwman:Hij kan me wel iets bij voorstellen met die feestvierders.
Rick Bouwman:Men vermoedde dat de diefstal in opdracht was gepleegd, omdat een groot deel van de gestolen voorwerpen van goud was.
Rick Bouwman:Maar daar was onvoldoende bewijs voor en de arrestanten moesten worden vrijgelaten.
Rick Bouwman:De autoriteiten loofden een beloning van 50 miljoen pestels uit, klinkt heel veel, geen idee hoeveel het is, voor informatie die zou leiden tot de vondst van de gestolen schatten.
Rick Bouwman:Ondanks het aanzienlijke bedrag in pestels, bleven serieuze tips uit.
Robert Tetreault:Ja, en dan waren er ook nog andere problemen.
Robert Tetreault:Het museum verkeerde namelijk gelijk in problemen omdat geen van de gestolen stukken verzekerd waren.
Robert Tetreault:Experts waarschuwden dat de stukken door hun bekendheid moeilijk te verhandelen zouden zijn.
Robert Tetreault:Een andere grote zorg was de vrees dat de gouden voorwerpen zouden worden omgesmolten en voor altijd verloren zouden gaan.
Robert Tetreault:Als een pijnlijk eerbetoon stelde het museum de lege vitrines ten toon.
Robert Tetreault:Waar hebben we dat eerder gezien?
Robert Tetreault:Een bord informeerde de bezoekers over de diefstal.
Robert Tetreault:De directie hoopte de aandacht van de media vast te kunnen houden.
Robert Tetreault:Maar ondanks deze pogingen om de dieven te ontmoedigen, liep het spoor volkomen dood.
Robert Tetreault:De zomer van 86 bracht namelijk het WK voetbal naar Mexico.
Robert Tetreault:Waardoor de publieke aandacht al snel, voor jaren zelfs, in de vergetenlijkheid wegzakte.
Rick Bouwman:Dan ga ik toch even aan jou vragen, Rick.
Rick Bouwman: Onderbreking,: Rick Bouwman:Wie won daar?
Robert Tetreault:Argentinië met Maradona.
Rick Bouwman:Van?
Robert Tetreault:Duitsland.
Rick Bouwman:O, oké.
Rick Bouwman:Dat was dan 50-50.
Robert Tetreault:Ja, precies.
Robert Tetreault:Maar Maradona was toen niet te verslaan.
Rick Bouwman:Oké.
Rick Bouwman:Goed dat we dat weten.
Rick Bouwman:Inderdaad, de zaak was vergeten.
Rick Bouwman: Totdat er in januari: Rick Bouwman:De Mexicaanse politie arresteerde Salvador Gutierrez.
Rick Bouwman:Beter bekend als El Cabo, de corporaal.
Rick Bouwman:Zo noemen we hem maar gelijk even.
Rick Bouwman:Een beruchte drugsbaron.
Rick Bouwman:Officier van justitie, Javier Trejo, die de leiding had over de War on Drugs in Mexico, besloot de telefoongesprekken van El Cabo in de gevangenis af te luisteren.
Rick Bouwman:Tijdens deze afluisteroperaties onderschepten ze heel andere gesprekken tussen El Cabo en een andere grote drugsdealer in Acapulco, een man met de naam Serrano.
Rick Bouwman:In die gesprekken hadden ze het niet over drugs, maar over de aankoop van kostbare artefacten uit een van de grootste kunstcollecties van Mexico.
Rick Bouwman:Deze edelstenen werden aangeboden door twee kleine dealers die voor El Cabo werkten om hun cocaïneverslaving te bekostigen.
Rick Bouwman:Trego vermoedde dat het hier al eens om de gestolen museumstukken zou kunnen gaan.
Robert Tetreault:En deze officier van justitie, Trego, confronteerde dan ook El Cabo met de informatie en wist hem over te halen om te praten.
Robert Tetreault:El Cabo zag de bui al hangen, maar hij wilde alleen zingen.
Robert Tetreault:In ruil voor strafvermindering.
Robert Tetreault:Trego sloot een deal.
Robert Tetreault:En ook hier werkte het toch weer.
Rick Bouwman:Ja grappig is dat.
Rick Bouwman:Elke keer horen we van, dat gaat nooit meer gebeuren.
Rick Bouwman:En toch elke keer lukt het weer.
Robert Tetreault:El Cabo verraden de namen van de twee mannen.
Robert Tetreault:Carlos Pérez-Pérez en zijn handlanger Ramón García.
Robert Tetreault:Deze bekentenis gaf het onderzoek een nieuwe impuls.
Robert Tetreault:De politie richtte zich nu op het opsporen van deze twee criminelen die mogelijk betrokken waren bij de roof.
Robert Tetreault: jaar oud, in de zomer van: Robert Tetreault:Tijdens de verhoren gaf Pertjes aan Trego toe dat hij en zijn vriend Ramón García, beide studenten diergeneeskunde aan de Universiteit van Mexico, de roof tot in detail hadden voorbereid.
Robert Tetreault:En niet alleen dat, ze hadden het ook uitgevoerd.
Rick Bouwman:Dus laten we eens kijken wat hun verhaal is.
Rick Bouwman:Pertjes en García waren geen professionele criminelen.
Rick Bouwman:De toen 21-jarige studenten waren afkomstig uit de hogere middenklasse.
Rick Bouwman:Ze ontwikkelden een diepe fascinatie voor Indiaanse kunst.
Rick Bouwman:In zes maanden tijd bezochten ze het museum bijna vijftig keer.
Rick Bouwman:Ze observeerden de bewakers, bestudeerden de beveiligingsroutines en maakten foto's van de meest waardevolle objecten.
Rick Bouwman:Uiteindelijk ontdekten ze de Achilleshiel van het museum, de airconditioning.
Robert Tetreault:Airconditioning?
Rick Bouwman:Ja, ga ik zo vertellen.
Rick Bouwman:Op kerstochtend, ook een belangrijk moment om natuurlijk een kraak te zetten, besloten ze toe te slaan.
Rick Bouwman:Ze klommen over een twee meter hoog hek aan de Paseo de la Reforma, de meest voorname straat in Mexicostad, en kropen via de luchtkanalen van de airconditioning de pronkkamer van de Maya-collectie binnen.
Rick Bouwman:En ze ontliepen alle alarmen.
Rick Bouwman:Rick, het lijkt me een beetje dat die luchtkanalen, ik dacht dat dat alleen in films was, Ja, maar het was.
Robert Tetreault:Dus ook in het echt zo.
Rick Bouwman:Blijkbaar.
Robert Tetreault:En dan ook nog eens, in drie uur tijd, dat is toch best lang, braken ze de vitrines open en roofden ze 124 van de meest waardevolle objecten.
Robert Tetreault:Na de roof vluchten ze met hun buit in een gereedstaande Volkswagen naar het huis van Petya's ouders.
Robert Tetreault:Daar stopten ze de gestolen objecten in een grote koffer en verstopten deze in de kast op Percières' kamer.
Robert Tetreault:Ze wisten dat de kunstroof groot nieuws zou worden, dus besloten ze de buit daar te laten liggen totdat de mediastorm was gaan liggen.
Robert Tetreault:Vervolgens reisden ze naar Acapulco om vakantie te vieren en te genieten van het eerder genoemde WK voetbal.
Robert Tetreault:In deze populaire badplaats ontmoeten ze José Serrano, de eerder genoemde beruchte drugsdealer.
Robert Tetreault:Tijdens een van deze vele feesten in Acapulco vertelt Pagès dat hij het brein was achter de kunstroof van Dale.
Robert Tetreault:En dat waarschijnlijk om indruk te maken.
Rick Bouwman:Ja, dat denk ik.
Rick Bouwman:En om zijn verhaal kracht bij te zetten, ruilde hij twee gouden sieraden voor cocaïne, want daar waren ze intussen verslaafd aan geraakt.
Rick Bouwman:Dat bleek het begin van het einde ook.
Rick Bouwman:Serrano bracht de kunstdrover Petschers in contact met El Cabo, die hem aanbood te helpen bij het verkopen van de gestolen kunstobjecten.
Rick Bouwman:Hij kende genoeg rijke lui.
Rick Bouwman:Aangezien de geschatte waarde vele miljoenen dollars bedroeg, zagen de criminelen dit als een lucratieve onderneming.
Rick Bouwman:Na een daverend autonieuwfeest ging Petschers op weg om de koffer vol archeologische schatten op te halen bij zijn ouders thuis.
Rick Bouwman:Maar dan loopt het plan helemaal mis.
Rick Bouwman:Op 1 januari wordt Alcabo gearresteerd en eindigt zoals eerder gezegd in de verhoorkamer van officier van justitie Trego en verraadt Petschers.
Robert Tetreault:Ja, dus die Serrano en die El Cabo, die hebben het gewoon met elkaar besproken.
Rick Bouwman:En een voordeeltje eruit gehaald.
Robert Tetreault:En een voordeeltje eruit gehaald, dat El Cabo dus een strafvermindering kreeg om Pesces en zijn makker te verraden.
Rick Bouwman:Die ook nog voor hem werkte.
Rick Bouwman:Nou ja, zo gaat het als puntje bij paaltje komt.
Robert Tetreault:Na deze bekentenis geeft Trechel opdracht tot de inval in het ouderlijke huis van Pesces.
Robert Tetreault:Zijn ouders kijken in hun pyjama's verbijster toe hoe de politie de gestolen stukken, gewikkeld in wc-papier, uit de koffer haalt.
Rick Bouwman:Ach, die arme mensen wisten helemaal van niks.
Robert Tetreault:Nee, en 111 van de 124 gestolen stukken zijn terecht.
Robert Tetreault:Van de ontbrekende stukken verklaarde Perciès dat zijn handlanger, Ramón García, met zeven gouden artefacten betaald was voor zijn inzet.
Robert Tetreault:Twee andere stukken had hij geruild voor de cocaïne, maar van de resterende vier had hij geen idee.
Robert Tetreault:Het verschil in het aantal gestolen stukken is te wijten aan het feit dat er op het moment van de overval geen goede inventaris bestond in het museum.
Robert Tetreault:Een paar dagen later wordt de schat getoond in een museum Tijdens een persconferentie, de toenmalige president van Mexico ontvangt een donderend en langdurig applaus van de aanwezige elite.
Rick Bouwman:Ja, dat geeft ook wel aan hoe belangrijk deze zaak was.
Rick Bouwman:Deze president kondigde overigens ook meteen strengere straffen aan voor misdaden tegen het culturele erfgoed van het land.
Rick Bouwman:Officier van Justitie Trejo verklaarde aan de pers hoe slim hij was geweest.
Rick Bouwman:Hij had het vertrouwen van Perches gewonnen door in de Verhoorkamer bewondering voor zijn brutaliteit te vijnzen.
Rick Bouwman:Perches bleef maar pochen over hoe briljant hij was.
Rick Bouwman:Tijdens de persconferentie werd ook een beroemde schrijver gespot.
Rick Bouwman:Nobelprijswinnaar Gabriel Garcia Marquez.
Rick Bouwman:Hij vertelde de journalisten dat hij zo gefascineerd was door de gebeurtenissen, dat hij het dacht een boek over te schrijven.
Rick Bouwman:Ik kwam hier, zei hij, aangetrokken door het mysterie, om te begrijpen wat er met deze juwelen is gebeurd, hoe ze verborgen waren in een kast, met hun geschiedenis en hun magie.
Rick Bouwman:Mooie verhalen, mooie zinnen, maar die roman is er nooit gekomen, Rick.
Robert Tetreault: n, maar wel de film Museo uit: Robert Tetreault:Een mix van heist en comedy.
Robert Tetreault:In de film wordt Carlos Pérez neergezet als een mislukte student die door zijn ouders voortdurend op zijn tekortkomingen wordt gewezen.
Robert Tetreault:Vastbesloten om hen het tegendeel te bewijzen, beraamt hij dus de kunstroof.
Robert Tetreault:Het is een film vol vergissingen en misverstanden.
Robert Tetreault:Hoewel het motief van Perseus nooit volledig duidelijk werd, is het waarschijnlijk dat zijn obsessie met kunst en de wens om te bewijzen dat hij meer was dan alleen een student, een belangrijke drijfveer.
Robert Tetreault:Perseus werd veroordeeld tot 22 jaar gevangenisstraf.
Rick Bouwman:Zo dan.
Robert Tetreault:22 jaar.
Robert Tetreault:Het was natuurlijk cultureel erfgoed.
Rick Bouwman:En die president heeft dus wel woord gehouden.
Rick Bouwman:Ik denk dat hij het gelijk de volgende dag heeft ingevoerd.
Robert Tetreault:Precies.
Robert Tetreault:En het was voor de diefstal en daarnaast ook nog enkele drugsgerelateerde misdrijven.
Robert Tetreault: In: Robert Tetreault:Daags na de vrijlating werd hij echter onder mysterieuze omstandigheden vermoord.
Robert Tetreault:Zijn moord is overigens nooit opgelost, net zoals veel vragen rondom deze zaak onbeantwoord zijn gebleven.
Rick Bouwman:Ja en de arrestatie van Serrano, die kingpin uit Acapulco, die leidde ook tot een bloedige confrontatie met de politie waarbij hij tijdens een vuurgevecht werd gedood.
Rick Bouwman:Ik snap waarom er een film van werd gemaakt.
Rick Bouwman:Dat klinkt toch allemaal wel heel spannend.
Rick Bouwman:Handlanger Ramón García is tot de dag van vandaag voortvluchtig.
Rick Bouwman:En van de zeven gouden objecten is ook nooit meer iets vernomen.
Rick Bouwman:De politie heeft geen idee waar hij zich bevindt of wat er met zijn gestolen stukken is gebeurd.
Rick Bouwman:Die zijn dus nooit ergens naar boven gekomen.
Rick Bouwman:Maar de mensen in de straten van Mexicostad en Acapulco, die weten wel beter.
Rick Bouwman:Er rust ongetwijfeld een vloek op de schat van de vleermuiskot.
Rick Bouwman:Dus Garcia is vast net zo ellendig aan zijn einde gekomen als al die anderen.
Speaker C:Luister jij graag naar Kunstmafia en wil je Rick en Robert ondersteunen?
Speaker C:Ga dan, als je wat kan missen, naar vooiepotmetindee.com slash kunstmafia.
Speaker C:En geef daar een digitale vooi.
Speaker C:Dus vooiepot.com slash kunstmafia.
