# 10 - Zaak 48: De Spiderman van Parijs.
Zaak 48: De Spiderman van Parijs
Dit is de laatste aflevering van seizoen 4.
De eerste aflevering van seizoen 5 begint in maart 2025 !
Of het nu groot of klein is, anoniem of niet, eenmalig of maandelijks, elke bijdrage helpt ons om dit fascinerende verhaal voort te zetten en meer verborgen verhalen aan het licht te brengen:
https://fooienpod.com/kunstmaffia
Zeer veel dank mochten jullie iets voor onze podcast over hebben! Wij maken momenteel geen gebruik van adverteerders!
Zaak 48: De Spiderman van Parijs
De podcast behandelt het fascinerende verhaal van Vjeran Tomic, beter bekend als de 'Spiderman van Parijs', die in 2011 werd betrapt tijdens een inbraak in een dure wijk van de stad. Tomic, die opgroeide in een gebroken gezin en al op jonge leeftijd de criminaliteit inging, ontwikkelde een unieke stijl van inbreken door gebruik te maken van zijn klimvaardigheden die hij tijdens zijn diensttijd verwierf. De aflevering onthult hoe hij zich specialiseerde in het stelen van waardevolle schilderijen en uiteindelijk betrokken raakte bij een van de meest spraakmakende kunstroven in de geschiedenis, waarbij hij vijf meesterwerken uit het Museum voor Moderne Kunst stal. Ondanks zijn slimme aanpak en het gevoel een legende te zijn, leidde zijn trots en onvoorzichtigheid tot zijn arrestatie, waarbij hij niet alleen zichzelf, maar ook zijn medeplichtigen verried. De gevolgen van zijn daden resulteren in zware straffen, en het mysterie rond de verdwenen schilderijen blijft bestaan, waardoor het verhaal van Tomic een blijvende impact heeft op de kunstwereld.
De aflevering neemt de luisteraars mee in het fascinatievolle verhaal van Vjeran Tomits, de man die de kunstwereld op zijn kop zette met zijn gedurfde inbraken in Parijs. Gedreven door een moeilijke jeugd, waar hij al op jonge leeftijd moest overleven in de straten van Parijs, ontwikkelde Tomic zijn vaardigheden tot een meester-inbreker. De podcast schetst een gedetailleerd beeld van zijn transformatie van een simpele dief naar een slimme crimineel die zich richtte op antieke schilderijen, en zijn opkomst als een legendarische figuur in de onderwereld. De aflevering onderzoekt ook het psychologische aspect van Tomic, zijn rechtvaardiging voor zijn daden en hoe hij zichzelf zag als een soort held, ondanks de feiten dat hij nooit geweld gebruikte en zijn slachtoffers zwaar beschadigde.
De climax van het verhaal is de spectaculaire kunstroof in het Museum voor Moderne Kunst, waar Tomic vijf waardevolle schilderijen steelt. De politie, die al enige tijd achter hem aan zat, had moeite om hem te vangen, totdat hij uiteindelijk werd gepakt bij een overdracht van de gestolen kunstwerken. Het verhaal van Tomic eindigt met een rechtszaak die de gevolgen van zijn daden belicht, waarbij hij en zijn medeplichtigen zware straffen krijgen opgelegd. De aflevering biedt niet alleen een spannend verslag van zijn criminele activiteiten, maar werpt ook licht op de bredere thema's van kunstroof, morele ambiguïteit en de aantrekkingskracht van de criminele onderwereld. De afsluiting van de podcast laat de luisteraars nadenken over de impact van Tomic' acties en de blijvende mysterie rondom de verdwenen schilderijen.
Takeaways:
- In 2011, the police caught notorious burglar Vjeran Tomic during a heist in Paris.
- Tomic specialized in stealing valuable antiques and artworks rather than cash or jewelry.
- He climbed buildings and broke into luxury apartments, considering himself a 'thief with principles'.
- Despite his Robin Hood-like justifications, Tomic kept all the stolen wealth for himself.
- His infamous heist from the Museum of Modern Art showcased his audacity and skill.
- After his arrest, the story of the 'Spiderman of Paris' captivated the public's imagination.
Transcript
De politie volgde hem al een tijdje omdat ze hem verdenken van meerdere spraakmakende inbraken.
Rick Bouwman:In de verhoorkamer wijst Tomits met een grijns naar de muur waar een poster van Interpol hangt.
Rick Bouwman:Daarop staan vijf gestolen meesterwerken uit het Parijse Museum van Moderne Kunst.
Rick Bouwman:Die schilderijen heb ik in mijn handen gehad, zegt hij.
Rick Bouwman:De rechercheurs laten Tomits praten en hij loopt helemaal leeg.
Rick Bouwman:Dit is Kunstmafia, een podcast over roofvervalsing en zwendel in de internationale kunst- en antiekwereld met Rick Bouwman en Robert Teterow.
Rick Bouwman:Deze keer zaak 48, de laatste van dit seizoen.
Rick Bouwman:De Spiderman van Parijs.
Robert Teterow:Laten we eerst even teruggaan in de tijd.
Robert Teterow:Deze Fjeran Tomic groeide op in een gebroken Bosnisch gezin.
Robert Teterow:Met een vader met zeer losse handen.
Robert Teterow:Als elfjarige jongen moet hij al overleven op de straten van Parijs door middel van diefstal.
Robert Teterow:In de jaren tachtig zijn vooral autoradio's gewild.
Robert Teterow:En hij breekt in die tijd talloze auto's open.
Rick Bouwman:Gerik, heb jij in die tijd ook wel eens een rautoradio vermist?
Robert Teterow:Jazeker, dat was toen nog schering en inslag inderdaad.
Robert Teterow:En je moest altijd goed opletten als je weer uit je auto gestapt was.
Rick Bouwman:Dat je terug kwam en al die blokjes glassag liggen op de stoel.
Robert Teterow:Precies.
Robert Teterow:Gelukkig is dat nu niet meer.
Robert Teterow:Maar de concurrentie voor deze Tomits is te groot.
Robert Teterow:Tomits richt zijn blik naar de gevels van de Parijse Heerhuizen.
Robert Teterow:Hij klimt omhoog langs afvoerpijpen en ornamenten.
Robert Teterow:Stapt door openstaande ramen en slaat daar zijn slag.
Rick Bouwman:Op zijn achttiende gaat Tomits het Franse leger in.
Rick Bouwman:De discipline maakt hem fysiek sterker en behendiger.
Rick Bouwman:Hij leert op een professionele manier te klimmen en last van hoogtevrees heeft hij niet.
Rick Bouwman:Na zijn diensttijd keert hij terug in de criminaliteit en combineert zijn nieuwe vaardigheden met zijn oude werk.
Rick Bouwman:Inbraak.
Rick Bouwman:Hij wordt ook slimmer in zijn aanpak.
Rick Bouwman:In plaats van te zoeken naar geld en juwelen, die vaak goed verstopt liggen, specialiseert hij zich in antiek, die hij in achterafwinkels in Parijs te koop aanbiedt.
Robert Teterow:Het Parijs boven straatniveau is voor deze Tomits een speeltuin vol mogelijkheden.
Robert Teterow:Zonder beveiliging klimt hij tegen vrijwel gladde gevels omhoog, soms wel 15 verdiepingen hoog.
Robert Teterow:Ramen en balkondeuren forceren is zijn specialiteit.
Robert Teterow:Als er een alarm afgaat, klimt hij het dak op, springt hij van het ene gebouw naar het andere en ontsnapt met gemak.
Robert Teterow:Als hij de politie beneden ziet, klimt hij verderop aan de achterzijde naar beneden.
Robert Teterow:Na de eerste successen richt hij zich op de duurdere wijken van Parijs.
Robert Teterow:Hoe hoger de appartementen, hoe rijker de bewoners en hoe veiliger ze zich achten.
Robert Teterow:Hij ontdekt dat alarmen bijna altijd uitgestakeld staan als mensen thuis zijn.
Robert Teterow:Inbreken doet hij dus als de bewoners liggen te slapen.
Rick Bouwman:Oeh, dat is creepy.
Rick Bouwman:Ja inderdaad, Tomarts ziet zichzelf niet als een gewone crimineel, maar als een dief met principes.
Rick Bouwman:Hij gebruikt nooit geweld.
Rick Bouwman:Maar bestolen bewoners ervaren inbraak als inbreuk op hun privacy.
Rick Bouwman:De politie begint een uitgebreid onderzoek en maakt een profiel van de onbekende inbreker.
Rick Bouwman:Als de pers lucht krijgt van deze zaak, publiceren zij spectaculaire verhalen over deze slimme maar onbekende dief.
Rick Bouwman:Tomits leest de kranten en voelt zich een legende in wording.
Rick Bouwman:De grootste inbreker van Parijs.
Rick Bouwman:Hij rechtvaardigt zijn daden door te wijzen op de ongelijkheid in de stad.
Rick Bouwman:En miljonairs komen toch eigenlijk ook niet eerlijk aan hun geld?
Rick Bouwman:Voor hem draait het echte vooral om de adrenaline, de spanning en het gemakkelijk verdiende geld.
Robert Teterow:Maar zijn Robin Hood-imago ten spijt?
Robert Teterow:Hij houdt al het geld voor zichzelf.
Robert Teterow:En dat deed Robin Hood vroeger niet.
Rick Bouwman:Nee, want er stond Broeder Tuck naast.
Robert Teterow:Precies.
Robert Teterow:Van de Antiquairs hoort hij wat gewild antiek is.
Robert Teterow:Eind jaren 90 ontwikkelt Tomits een neus voor waardevolle schilderijen.
Robert Teterow: Op een avond in: Robert Teterow:Nou, dat is wel erg.
Rick Bouwman:Klinkt een beetje als een goede scène uit een spannende film.
Robert Teterow:Daar steelt hij overigens drie kleine schilderijen van Renoir.
Robert Teterow:Die zijn niet alleen waardevol, maar Tomits vindt ze ook echt mooi.
Robert Teterow:Het leven van gelukkige mensen in een kleurrijke negentiendeels Parijs, dat raakt Tomic.
Robert Teterow:Terwijl hij huiswaarts rijdt, wordt hij toevallig aangehouden door de politie.
Robert Teterow:Ze vinden de schilderijen en arresteren hem.
Robert Teterow:De volgende dag staat in de kranten dat de Spiderman van Parijs is gepakt.
Rick Bouwman:Mooie naam.
Robert Teterow:Dat vindt Tomic natuurlijk wel heel stoer.
Robert Teterow:Helaas moet onze Antje Alt dit lezen vanuit een gevangeniscel.
Rick Bouwman:Ja, dat is minder.
Rick Bouwman:Maar niet al te lang na zijn vrijlating werkt Tomits vaak samen met een antiquair genaamd Jean-Michel Corvès, die hem een lijst met schilders geeft die hij voor veel geld kan verkopen.
Rick Bouwman:Tomits leest namen van grote meesters als Renoir, Braque, Monet en Fernand Léger.
Rick Bouwman:Voor schilderijen van dit kaliber betaalt Corvès hem 50.000 euro per stuk.
Rick Bouwman:Tomits verdiept zich in de meesters en hun stijlen om ze te kunnen herkennen en gaat op jacht in de chiqueste wijken van Parijs.
Rick Bouwman:Op een avond loopt hij langs de scène.
Rick Bouwman:Door de ramen van het Museum voor Moderne Kunst ziet hij schilderijen van schilders die op corvés-lijst staan.
Rick Bouwman:Bij één van de ramen merkt hij op dat de beveiliging ondermaats is.
Rick Bouwman:Hij krabt dat verf weg en ziet dat de schroeven makkelijk te verwijderen zijn.
Robert Teterow:Tomits krijgt het helemaal in zijn bol.
Robert Teterow:50.000 euro per schilderij.
Robert Teterow:Dit wordt, als het aan hem ligt, zijn laatste klus.
Rick Bouwman:Ja, dat denkt elke crimineel wel een keertje.
Robert Teterow:Precies.
Robert Teterow:Maar hij heeft een zeljacht van een ton te koop zien staan.
Robert Teterow:Dat zijn dus twee schilderijtjes.
Robert Teterow:Als hij er meer stelt, kan hij zelfs op wereldreis.
Robert Teterow:Eindelijk zijn vrijheid.
Robert Teterow:Hij koopt de benodigde gereedschap.
Robert Teterow:Zuignappen, een verfafbijtmiddel, een elektrische schroevendraaier en een betonschaar.
Robert Teterow:Zes nachten besteedt hij aan het demonteren van het raamkeuzein dat in een dode hoek van de camera's ligt.
Robert Teterow:Hij observeert ook de beveiligingsrondes die om de twee uur plaatsvinden.
Robert Teterow:Zoveel tijd heeft hij dus voor deze klus.
Rick Bouwman:En in de nacht van de overval tilt Tomits met de zuignap het raam uit het kozijn en knipt het slot van het achterliggende rooster door.
Rick Bouwman:Dat klinkt als een pistoolschot door de grote hal die daar achter ligt.
Rick Bouwman:En dus wacht hij op enige afstand of er een alarm is afgegaan.
Rick Bouwman:Als er niemand komt, sluipt hij het museum binnen en steelt vijf schilderijen in drie verschillende zalen.
Rick Bouwman:Een Matisse, Fernand Léger, een Braque, een Picasso en een Modigliani.
Rick Bouwman:Hij brengt ze één voor één naar buiten waar hij ze in de schaduw uit de loodzware lijsten haalt.
Rick Bouwman:Dan steekt hij de weg over naar zijn auto die aan de scène geparkeerd staat.
Rick Bouwman:Hij heeft nog één uur over.
Rick Bouwman:Nog een rondje doen?
Rick Bouwman:Tomis neemt liever geen risico en rijdt weg.
Robert Teterow:Ja, en dan is hij ook zo verstandig, want er is nauwelijks verkeer op dit nachtelijk uur.
Robert Teterow:En uit vrees om weer toevallig aangehouden te worden, parkeert hij de auto ergens en gaat achterin naast de schilderijen liggen.
Robert Teterow:Slaap lukt dus niet natuurlijk, dus bekijkt hij maar zijn buit.
Robert Teterow:Als de ochtendspits begint, belt hij Corvès.
Robert Teterow:De overdracht is in een rustige parkeergarage.
Robert Teterow:Corves is onder de indruk, maar wel doodnerveus.
Robert Teterow:Vijf schilderijen uit het man.
Robert Teterow:Dat is bijzonder.
Robert Teterow:Hij zal hem de beloofde 250.000 euro, vijf keer 50.000 euro dus, uitbetalen, maar dat duurt nog wel even.
Robert Teterow:Thuis drinkt Tomits een fles wijn terwijl hij naar het ochtendnieuws kijkt.
Robert Teterow:De overval wordt breed uitgemeten op alle nieuwszenders.
Robert Teterow:Tomits voelt zich euforisch.
Robert Teterow:De hele Parijse politie is namelijk naar hem op zoek.
Rick Bouwman:De directie van het museum reageert geschokt en spreekt van culturele moord op belangrijke werken die tot het werelderfgoed behoren.
Rick Bouwman:De politie zoekt naar vingerafdrukken en DNA, maar ze vinden niets.
Rick Bouwman:Er blijken grote beveiligingsfouten te zijn gemaakt.
Rick Bouwman:Zo is het stiltealarm al zeven weken defect.
Rick Bouwman:Het is altijd achteraf dat ze dat ontdekken.
Rick Bouwman:Er zijn wel video bewakingsbeelden waarop een gemaskerd figuur met een hoodie te zien is die het schilderij van Modigliani van de muur plukt.
Rick Bouwman:Maar de dief is onherkenbaar en de recherche heeft geen aanknopingspunten.
Robert Teterow:Na een paar dagen gaat Tomic zijn beloning ophalen.
Robert Teterow:Hij wil zijn jacht kopen en op wereldreis.
Robert Teterow:In zijn winkel klaagt Corvès echter over de bekendheid van de schilderijen.
Robert Teterow:Er staat een schoenendoos met geld klaar, maar die bevat niet meer dan 40.000 euro.
Robert Teterow:Tomitsch is woedend, maar Corvès belooft hem de rest binnen een week te betalen.
Robert Teterow:Tomitsch valt dan ook terug in de oude dievengewoontes na zo'n grote slag.
Robert Teterow:Hij geeft geld uit als water, eet in de duurste restaurants en trakteert zeer vage vrienden op grote feestavonden.
Rick Bouwman:Ja, mooi is dat altijd met die mannen.
Rick Bouwman:De politie spreekt een skateboarder die vlak voor de overval een verdacht persoon bij het museumraam aan het werk heeft gezien.
Rick Bouwman:De politie laat hem verschillende foto's zien en tot hun verrassing pikt de jongen Tomits eruit.
Rick Bouwman:Verrast, want deze goed geplande kraak lijkt helemaal niet op zijn stijl.
Rick Bouwman:De politie besluit Tomits toch te observeren.
Rick Bouwman:Ze volgen hem in de duurste wijk van Parijs, waar hij steeds omhoog kijkt.
Rick Bouwman:Hij bestudeert uitgebreid het Sainte-Pompidou.
Rick Bouwman:Als hij in een bouwmarkt een klimgordel en een grijphaak koopt, besluit de politie hem af te luisteren.
Rick Bouwman:Op zijn voicemail horen ze een wel heel brutaal bericht.
Rick Bouwman:Ik citeer.
Rick Bouwman:Als u schilderijen of kunstwerken wilt kopen of uitzonderlijke sieraden, aarzel dan niet om contact met mij op te nemen.
Rick Bouwman:Van de vele schilderijen zijn er zelfs vijf die extreem waardevol zijn.
Rick Bouwman:Is dat nou een grap of is het echt, denken ze.
Robert Teterow:Ja, en de volgende dag gaat Tomits een antiquariaat binnen.
Robert Teterow:En dat is het antiquariaat van Corvès.
Robert Teterow:Een antiquair met een prima reputatie.
Robert Teterow:Hij woont in een vrijstaand huis in een dure buitenwijk.
Robert Teterow:Na een paar minuten komt Tomitsch weer naar buiten, gevolgd door een man die de politie identificeert als horlogemaker Jonathan Byrne.
Robert Teterow:Ook hij leeft in luxe, heeft een exclusief appartement in een centrum, een werkende vrouw en twee dochters.
Robert Teterow:Deze beide heren, Corvès en Burn, zijn nooit in aanraking geweest met de justitie.
Robert Teterow:Maar als de politie hun telefoon stopt, blijken ze in contact te staan met de grootste criminelen uit de Parijse onderwereld.
Robert Teterow:En ook met inbrekers zoals Tomic, die op bestelling spullen stelen.
Robert Teterow:Ze verdienen kapitalen met heling.
Robert Teterow:Het is tijd om Tomic op heterdaad te arresteren.
Robert Teterow:Ze monteren een trekker onder zijn auto.
Rick Bouwman:En wachten af En waar vinden ze hem dan?
Rick Bouwman:Op de Avenue Montaigne bestilt Tomic een multimiljonair van 10 verzamelhorloges, informatie waarschijnlijk van Bern, en een Pissarro die hij aan de muur ziet hangen.
Rick Bouwman:Waarde minstens 1 miljoen euro.
Rick Bouwman:De politie weet dat ze hem zullen kwijtraken op de daken van Parijs, dus wachten ze geduldig bij zijn auto.
Rick Bouwman:En daar slaan ze hem in de boeien met buit en al.
Rick Bouwman:De rechercheurs hopen dat ze hem in de verhoorkamer onder druk kunnen zetten, want ze hebben geen snipperbewijs dat hij betrokken is bij de kunstroof uit het museum.
Rick Bouwman:Maar dan wijst Tomits trots naar de Interpol-posten en legt zomaar een volledige bekentenis af.
Rick Bouwman:Ja, dat is toch iets met trots weer, hè?
Rick Bouwman:En omdat Corvès hem nooit betaald heeft volgens afspraak, lapt hij de antiquair erbij.
Rick Bouwman:Uit wraak.
Robert Teterow:Ja en als deze Corvès wordt gearresteerd, gedraagt hij zich hooghartig.
Robert Teterow:Hij vraagt meteen om een advocaat.
Robert Teterow:Als de politie dan naar de schilderijen vraagt, zegt Corvès alleen dat hij ze direct bij Jonathan Byrne in bewaring heeft gegeven.
Robert Teterow:Die wordt ook van zijn bed gelicht.
Robert Teterow:En als de rechercheurs hem naar de schilderijen vragen, barst hij spontaan in huil buiten.
Rick Bouwman:Wat erg.
Robert Teterow:Hij bekent dat hij in paniek raakte toen hij hoorde dat de schilderijen uit een museum gestolen waren.
Robert Teterow:Hij verscheurde de doeken, dat is zijn verhaal althans, en zette de restanten bij het grof vuil.
Rick Bouwman:Wauw, dat is wel ernstig.
Robert Teterow:Dat zou heel ernstig zijn.
Robert Teterow:Maar uit afgeluisterde gesprekken blijkt toch wel iets heel anders.
Robert Teterow:Daar pocht Burn namelijk over de verkoop van een van zijn schilderijen.
Robert Teterow:Maar hij blijft toch bij zijn verhaal en doet er verder het zwijgen toe.
Rick Bouwman:Ja, dat zal de advocaat naast hem wel verteld hebben.
Rick Bouwman:Het nieuws over de vernietiging van de schilderijen slaat natuurlijk in als een bom.
Rick Bouwman:In de rechtszaal krijgen ze dan ook alle drie zware straffen te horen.
Rick Bouwman:Zes jaar voor Jonathan Burn, zeven jaar voor Corvès en acht jaar voor Tomic.
Rick Bouwman:Ze moeten het museum ook een schadevergoeding betalen, luister wel, van 100 miljoen euro.
Robert Teterow:Dat is stevig.
Rick Bouwman:Ja, dat lukt natuurlijk niet.
Rick Bouwman:Maar op alle bezittingen van Burn en Corvès wordt beslag gelegd.
Rick Bouwman:Hun huizen, auto's, bezittingen, banksaldo's, alles raken ze kwijt.
Robert Teterow:Ook de horloges dus denk ik.
Rick Bouwman:Ja, ik denk dat ze alleen de kleren nog aan hadden toen ze de cel in gingen.
Rick Bouwman:Alles raken ze kwijt.
Rick Bouwman:En Tomies, een kale kip die niets bezit, geniet zichtbaar van deze ontwikkelingen.
Robert Teterow:Ja, en bij het Franse publiek komt deze toomietje er dan ook goed vanaf.
Robert Teterow:Het Spiderman-proces wordt gezien als de kunstroof van de eeuw.
Robert Teterow:Daar is er weer één.
Rick Bouwman:Dat hebben we er echt heel veel gehad, hè?
Robert Teterow:We hebben weer een kunstroof van de eeuw.
Rick Bouwman:Ja, maar we zijn ook duizend jaar bezig inmiddels, hè?
Robert Teterow:Ja, nou precies.
Robert Teterow:En er zijn verschillende landen waar altijd wel een kunstroof van de eeuw is.
Rick Bouwman:Zeker.
Robert Teterow:Maar goed, zijn verhaal spreekt tot de verbeelding.
Robert Teterow:Hij heeft nooit geweld gebruikt en een meesterlijke kraak wel gezet.
Robert Teterow:Zijn verhaal doet de Franse denken aan Arsène Lupin, de legendarische maar literaire Parijse meesterdief van een eeuw geleden.
Robert Teterow:Dat was ook zijn sympathieke schurk.
Robert Teterow:De schilderijen zijn tot op heden nog altijd spoorloos.
Robert Teterow:De meeste experts geloven niet dat kunstliefhebber Beurne de werken heeft vernietigd.
Robert Teterow:Waarschijnlijker is dat hij ze al even kocht of verborgen houdt voor hun toekomstige kopen.
Rick Bouwman:Ja, ik snap dat wel.
Rick Bouwman:Als je geen stuiven meer hebt, dan wil je toch een, hoe noemen ze dat, penny for a rainy day hebben.
Rick Bouwman:Tomits is inmiddels weer op vrije voeten.
Rick Bouwman:Hij werkte na zijn vrijlating mee aan een Netflix-documentaire tegen een goede betaling.
Rick Bouwman:Ja, dat moet ook wel, want op zijn 55ste is hij niet zo lenig meer.
Rick Bouwman:In een park waar hij geïnterviewd wordt, maakt hij nog wel wat stramme karatebewegingen en trekt hij zich tien keer op aan een tak met een rood gezicht.
Rick Bouwman:Maar de beelden van een nachtelijke dief die flitsend als een ninja over de Parijse daken beweegt, die zijn van een stand-in stuntman.
Rick Bouwman:Zulke gevaarlijke fratsen mag hij namelijk niet meer uithalen van zijn nieuwe vriendin, die brieven met hem schreef gedurende zijn gevangenschap.
Rick Bouwman:Zij houdt hem nu aan de wet en onder de duim.
Rick Bouwman:Eind goed, al goed.
